6 thói quen vệ sinh vùng kín tưởng sạch không ngờ gây hại

Nhiều phụ nữ vẫn tin rằng những thói quen vệ sinh phụ khoa hàng ngày là an toàn và cần thiết. Tuy nhiên, các chuyên gia sản phụ khoa cảnh báo, một số hành động tưởng chừng vô hại lại âm thầm phá vỡ môi trường tự nhiên của vùng kín, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, rối loạn và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe sinh sản.

Nhờ cơ chế tiết dịch tự nhiên, âm đạo có khả năng tự làm sạch nên không cần thụt rửa định kỳ như một phần của vệ sinh hằng ngày. Bên trong âm đạo chứa một hệ vi khuẩn phong phú, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ môi trường sinh lý. Hệ khuẩn tốt bên trong âm đạo, đặc biệt là lactobacilli, có một số nhiệm vụ quan trọng như: Chiếm ưu thế về số lượng để ức chế vi khuẩn có hại; Duy trì độ pH âm đạo ổn định, ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật gây bệnh; Sản sinh chất kháng khuẩn tự nhiên và tạo lớp màng ngăn vi khuẩn bám vào thành âm đạo.

Khi cân bằng hệ vi khuẩn bị phá vỡ hoặc pH tăng (môi trường kém axit hơn), số lượng lactobacilli giảm, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển. Hậu quả là các bệnh nhiễm trùng như viêm âm đạo do vi khuẩn, gây ngứa, kích ứng và tiết dịch bất thường.

Tuy nhiên, nhiều phụ nữ lại không nhận thức được những mối nguy hại tiềm ẩn từ những thói quen vệ sinh tưởng chừng vô hại, vô tình trở thành thủ phạm phá vỡ "hàng rào" bảo vệ tự nhiên của vùng kín. Các chuyên gia đã chỉ ra một số sai lầm phổ biến mà chị em cần đặc biệt lưu ý.

Dùng xà phòng và dung dịch vệ sinh có tính sát khuẩn mạnh

Nhiều người nghĩ rằng xà phòng tắm thông thường có thể dùng để vệ sinh vùng kín, trong khi một số khác lại chọn dung dịch vệ sinh có mùi hương nồng và tính sát khuẩn cao, với mong muốn "sạch sẽ" và "khử mùi" tuyệt đối. Tuy nhiên, các sản phẩm này thường có độ pH cao, không phù hợp với môi trường axit tự nhiên của âm đạo. Việc sử dụng các chất tẩy rửa mạnh làm xáo trộn độ pH, tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi (Lactobacillus spp.). Khi hệ vi sinh vật có lợi bị suy yếu, các vi khuẩn gây hại như Candida hoặc Gardnerella dễ dàng phát triển, gây ra các bệnh viêm nhiễm.

Thụt rửa âm đạo thường xuyên và sâu

Thụt rửa âm đạo là thói quen của nhiều phụ nữ nhằm loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn và mùi hôi. Tuy nhiên, âm đạo có cơ chế tự làm sạch tự nhiên. Việc thụt rửa sâu bằng vòi xịt hoặc các dụng cụ chuyên dụng không chỉ phá vỡ hàng rào bảo vệ, cuốn trôi các vi khuẩn có lợi mà còn làm mất cân bằng pH. Nguy hiểm hơn, lực nước khi thụt rửa có thể đẩy các vi khuẩn có hại từ bên ngoài vào sâu bên trong tử cung, gây viêm nhiễm phần phụ, thậm chí là các bệnh viêm vùng chậu nghiêm trọng.

Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Y học Dự phòng (American Journal of Preventive Medicine), việc thụt rửa âm đạo thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm vùng chậu (PID) lên tới 73% và nhiều loại dung dịch vệ sinh có thành phần tương tự cũng mang lại rủi ro tương đương.

Mặc quần lót chất liệu tổng hợp quá chật

Nhiều phụ nữ thích mặc quần lót ôm sát và quần áo bó sát để tôn dáng. Tuy nhiên, quần lót làm từ các loại sợi tổng hợp như nylon, polyester lại không thấm hút mồ hôi, khiến vùng kín luôn trong tình trạng ẩm ướt, hạn chế lưu thông không khí. Điều này tạo ra một "nhà kính" ẩm ướt, làm tăng nhiệt độ và độ ẩm, đặc biệt thuận lợi cho nấm Candida gây bệnh phát triển mạnh mẽ. Chị em nên ưu tiên quần lót làm từ chất liệu cotton thoáng mát và thay mới định kỳ sau 3 - 6 tháng sử dụng.

Thói quen lau khô từ sau ra trước

Nhiều chị em có thói quen sau khi rửa vùng kín bằng nước sẽ dùng khăn giấy, hoặc khăn khô lau từ đằng sau ra phía trước. Thế nhưng, đây lại là một thói quen xấu vô tình khiến cho vùng kín dễ bị viêm nhiễm. Bởi lẽ, vị trí hậu môn và âm hộ của phụ nữ nằm sát với nhau. Vùng hậu môn là khu vực tập trung nhiều vi khuẩn có hại. Khi lau từ sau ra trước sẽ dễ khiến âm đạo dễ bị nhiễm khuẩn truyền từ hậu môn. Thay vào đó, các bạn nữ có thể lau khô từ trước ra sau.

Vệ sinh sai cách trong chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt là thời điểm vùng kín nhạy cảm và dễ bị viêm nhiễm hơn bao giờ hết. Việc vệ sinh không đúng cách trong giai đoạn này có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một trong những sai lầm lớn nhất là lười thay băng vệ sinh. Băng vệ sinh sau khi thấm hút dịch kinh trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm sinh sôi, nảy nở. Vì vậy, ngay cả khi lượng kinh nguyệt không ra nhiều, chị em phụ nữ vẫn cần thay băng vệ sinh đều đặn sau mỗi 4 tiếng để vùng kín tránh đối mặt với nguy cơ viêm nhiễm cao.

Lạm dụng băng vệ sinh hàng ngày

Băng vệ sinh hàng ngày giúp chị em cảm thấy "sạch" và "khô thoáng" hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng liên tục trong nhiều ngày hoặc nhiều tháng lại tạo ra một môi trường ẩm ướt và bí bách, lý tưởng cho nấm và vi khuẩn phát triển. Một nghiên cứu trên Tạp chí Obstetrics & Gynecology cho thấy, phụ nữ sử dụng băng vệ sinh hằng ngày có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng âm đạo cao hơn. Băng vệ sinh, đặc biệt là loại có mùi thơm, có thể gây kích ứng, hăm và ngứa ngáy do vùng kín thường xuyên bị cọ xát và bí khí.

Nhìn chung, việc duy trì một vùng kín khỏe mạnh không nằm ở việc “tẩy rửa” quá mức hay sử dụng những sản phẩm có tính sát khuẩn mạnh. Sức khỏe vùng kín bắt nguồn từ việc thấu hiểu và tôn trọng cơ chế tự nhiên của cơ thể. Bằng cách từ bỏ những thói quen tưởng sạch mà hóa hại, đồng thời thực hiện vệ sinh đúng cách, phụ nữ có thể bảo vệ “hệ sinh thái” vi khuẩn có lợi, giữ cân bằng pH, và phòng tránh hiệu quả các bệnh phụ khoa. Đây không chỉ là cách để duy trì sức khỏe sinh sản mà còn là nền tảng cho sự tự tin và hạnh phúc lâu dài.

Với mong muốn lan toả thông điệp chăm sóc sức khỏe chủ động, đặc biệt là sức khỏe phụ khoa – yếu tố quan trọng góp phần tạo nên cuộc sống hạnh phúc và tự tin cho phụ nữ hiện đại, Tạp chí Gia đình Việt Nam phối hợp cùng Công ty Cổ phần TCR Holdings – đại diện nhãn hàng Vagisil, tổ chức chương trình: "Yêu thương bắt đầu từ sự chủ động - Vì một triệu phụ nữ Việt Nam khỏe mạnh".

Thời gian: Ngày 15 tháng 8 năm 2025.

Chương trình là chuỗi hoạt động ý nghĩa nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, khơi dậy sự quan tâm đúng mức đến sức khỏe sinh lý, sinh sản ở phụ nữ Việt, đồng thời khuyến khích phái đẹp chủ động hơn trong việc chăm sóc bản thân mỗi ngày.

Sự kiện hứa hẹn mang đến nhiều thông tin bổ ích, các hoạt động tương tác hấp dẫn cùng sự đồng hành của các chuyên gia uy tín, nghệ sĩ truyền cảm hứng và những phần quà ý nghĩa dành tặng người tham dự.

Hãy cùng chúng tôi lan tỏa thông điệp yêu thương – bắt đầu từ sự chủ động, để mỗi người phụ nữ đều có thể sống khỏe mạnh, tự tin và hạnh phúc hơn mỗi ngày!