Mâm cúng Rằm tháng 7 của Gen Z, tối giản nhưng thành tâm
Hoàng Ly
-
Trong mùa Vu Lan báo hiếu, thế hệ Gen Z mang đến một làn gió mới với mâm cúng tối giản, tinh gọn nhưng vẫn chứa đựng trọn vẹn tấm lòng thành kính. Sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại đang định hình nét văn hóa tâm linh mới.
Ảnh: Lan Nguyen
Rằm tháng 7, mùa báo hiếu thiêng liêng của người Việt
Rằm tháng Bảy hằng năm là dịp lễ Vu Lan báo hiếu, một trong những ngày lễ lớn nhất của Phật giáo và văn hóa Việt Nam. Đây là thời điểm con cháu thể hiện lòng hiếu kính với ông bà, cha mẹ và tưởng nhớ tổ tiên. Truyền thống lâu đời này thường gắn liền với nghi thức cúng bái, dâng hương và chuẩn bị mâm cúng đầy đủ lễ vật.
Xu hướng tối giản trong tín ngưỡng của thế hệ Gen Z
Khác với thế hệ trước, Gen Z – những người trẻ sinh ra trong thời đại công nghệ ưa chuộng sự tinh gọn, thực tế và mang tính thẩm mỹ cao.
Vũ Hải Anh (29 tuổi, Trần Kim Xuyến, Hà Nội) chia sẻ: "Năm nào cũng vậy, cứ đến Rằm tháng 7 mùa Vu Lan báo hiếu nhà tôi làm mâm cúng chay đơn giản nhưng vẫn đầy đủ để thể hiện lòng thành của gia đình. Trước khi cúng tôi thường xem lịch và chọn ngày giờ đẹp. Năm nay, tôi lấy ngày 3/9 Dương lịch, tức ngày 12/7 Âm lịch khung giờ 7 -9h sáng để cúng Rằm tháng 7".
Mâm cúng Rằm tháng 7 (Ảnh: NVCC)
Nguyễn Thu Thảo (29 tuổi) - Mễ Trì, Hà Nội hiện sống cùng chồng và cậu con trai hơn 1 tuổi trong căn hộ chung cư 50m² cũng cho hay: “Nhà mình nhỏ, lại bận rộn với công việc nên Vu Lan năm nay mình chọn cách chuẩn bị mâm cúng tối giản. Mình đặt trước một mâm trái cây sạch gồm thanh long, cam, táo, nho và bưởi. Trên bàn thờ chỉ có một bình hoa sen nhỏ, đĩa bánh chay và vài món ăn tự nấu như rau xào, đậu phụ om nấm. Nhìn đơn giản vậy thôi nhưng mình thấy không gian vẫn ấm cúng, trang nghiêm.”
Thu Thảo chia sẻ thêm rằng nhờ sống ở căn hộ hiện đại, cô có thể dễ dàng bố trí bàn thờ nhỏ gọn ngay phòng khách, tạo không gian vừa thanh lịch vừa tiện lợi. Cách chuẩn bị này không chỉ tiết kiệm diện tích, chi phí mà còn giúp thế hệ trẻ như vợ chồng Thảo duy trì truyền thống Vu Lan trong nhịp sống đô thị bận rộn.
Nhiều gia đình trẻ không chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 quá cầu kỳ mà chú trọng tối giản số lượng lễ vật, chỉ giữ lại những món mang ý nghĩa tâm linh cốt lõi như hoa tươi, trái cây, nhang, nước sạch.
Đa số thế hệ Gen Z sống tại căn hộ chung cư hoặc nhà ở có diện tích hạn chế, nên họ lựa chọn bàn thờ nhỏ gọn, tinh tế. Phong cách trang trí thường mang hơi hướng hiện đại, kết hợp gỗ tự nhiên, ánh sáng dịu và gam màu trung tính. Mâm cúng được bày trí khoa học, dễ dàng dọn dẹp nhưng vẫn trang nghiêm.
Dù xu hướng sống tối giản ngày càng phổ biến, mâm cúng Vu Lanvẫn được Gen Z gìn giữ đầy đủ ý nghĩa tâm linh và nét đẹp truyền thống. Người trẻ hiểu rằng sự giản đơn không đồng nghĩa với sự thiếu sót, mà là cách chắt lọc tinh hoa và giá trị cốt lõi.
6 lễ vật cơ bản mang tính biểu tượng trong mâm cúng Rằm tháng 7
Mâm cúng Vu Lan dù tối giản vẫn thường có “lục cúng” – sáu lễ vật tượng trưng cho sự tôn kính và lòng thành:
Hương (nhang): Kết nối giữa người sống và người đã khuất, mang thông điệp tưởng nhớ.
Hoa: Thể hiện sự thanh khiết, tấm lòng trong sáng dâng lên tổ tiên, Tam Bảo.
Đăng (đèn, nến): Biểu tượng của trí tuệ, ánh sáng dẫn lối.
Trà: Thể hiện sự thanh tịnh và lòng kính trọng.
Quả: Đại diện cho thành quả lao động và ước vọng bình an.
Thực (lễ vật ăn uống): Được giản lược với những món chay thanh đạm, tinh tế.
Cỗ chay Rằm tháng 7 thanh tịnh: Xu hướng mới của người trẻ
Thay vì mâm cỗ mặn truyền thống, nhiều gia đình trẻ lựa chọn mâm cỗ chay đơn giản nhưng đầy màu sắc với rau củ, đậu hũ, nấm, nem chay… Mang ý nghĩa từ bi, bảo vệ môi trường, hướng về lối sống lành mạnh.
Giúp việc chuẩn bị mâm cúng nhẹ nhàng, phù hợp với nhịp sống hiện đại. Bày trí tinh gọn nhưng trang nghiêm.
Không gian cúng Vu Lan ngày nay không cần bàn thờ to, mâm cao cỗ đầy. Người trẻ thường:
- Chọn bàn thờ nhỏ gọn, tông màu gỗ ấm, kết hợp ánh sáng vàng dịu.
- Sắp xếp lễ vật đối xứng, gọn gàng, tạo cảm giác ấm cúng, thanh tịnh.
- Dùng lọ hoa nhỏ, đĩa trái cây xinh xắn, khay gỗ hoặc gốm sứ tinh tế.
- Tâm thành là cốt lõi
Thế hệ trẻ tin rằng: “Điều quan trọng không phải mâm cao cỗ đầy, mà là tấm lòng tri ân và sự tưởng nhớ thành kính". Điều này giúp lễ Vu Lan vừa mang hơi thở truyền thống, vừa gần gũi với cuộc sống hiện đại.
Trong mùa Vu Lan báo hiếu, thế hệ Gen Z mang đến một làn gió mới với mâm cúng tối giản, tinh gọn nhưng vẫn chứa đựng trọn vẹn tấm lòng thành kính. Sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại đang định hình nét văn hóa tâm linh mới.
Suốt 5 năm, một phụ nữ độc thân ở Nhật Bản chắt chiu từng đồng, mỗi tháng gửi 50.000 yên về cho mẹ với mong muốn bà có cuộc sống tốt hơn. Thế nhưng, số tiền đó lại được chuyển cho gia đình người em trai, khiến cô sụp đổ niềm tin và quyết định cắt đứt việc chu cấp.
Alpha Books triển khai chương trình “100 tủ sách – 1000 cơ hội học tập” nhằm đáp ứng nhu cầu thiết thực về tài liệu đọc tại các trường học, thư viện trong năm học mới.