Sự trỗi dậy của chatbot AI khiến lưu lượng truy cập website sụt giảm, đe dọa ngành quảng cáo. Nhưng chính AI cũng mang lại lời giải, một mô hình tài trợ mới dựa trên backprop.
Kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) đang đặt Internet trước một cuộc khủng hoảng lớn. Mô hình tài trợ bằng quảng cáo vốn duy trì sự phát triển của ngành đang lung lay. Tuy nhiên, chính AI có thể mang lại lời giải cho tương lai bền vững của Internet thông qua thuật toán backprop.
Trong nhiều năm, các nhà cung cấp nội dung như tòa soạn báo, nền tảng mạng xã hội hay website tin tức tồn tại nhờ mô hình quảng cáo. Người dùng truy cập, nhấp vào quảng cáo và họ nhận một phần hoa hồng từ các công ty công nghệ lớn như Google, Meta.
Thế nhưng, AI tạo sinh đang làm thay đổi thói quen người dùng. Thay vì vào trang web gốc, họ có thể hỏi chatbot và nhận câu trả lời ngay lập tức. Điều này khiến lưu lượng truy cập giảm mạnh, đe dọa nguồn thu quảng cáo.
Tuy nhiên, nếu các nhà cung cấp nội dung biến mất, chatbot AI sẽ thiếu dữ liệu mới để học, tạo ra một vòng xoáy tử thần nơi cả người dùng, nhà sáng tạo và công ty công nghệ đều thiệt hại.
Khủng hoảng này lại mở ra cơ hội để xem xét lại cách Internet được tài trợ. Thay vì bám vào quảng cáo, chúng ta có thể tận dụng chính kiến trúc của AI.
Mặc dù câu trả lời từ chatbot trông như sự pha trộn mơ hồ của nhiều nguồn, trên thực tế, chúng ta có thể định lượng chính xác mức độ đóng góp của từng nguồn dữ liệu nhờ thuật toán lan truyền ngược (backpropagation – backprop).
Backprop được thiết kế để giải quyết một vấn đề trong AI gọi là gán tín chỉ. Khi một mạng lưới xử lý dữ liệu hàng tỷ tham số đưa ra dự đoán sai, backprop sẽ điều chỉnh từng tham số một chút để cải thiện kết quả.
Cơ chế này cũng có thể áp dụng cho Internet tính toán ai sẽ được trả tiền khi AI sử dụng dữ liệu của họ.
Ví dụ, nếu một người dùng trả 10 nghìn đồng cho câu trả lời của chatbot, backprop có thể xác định chính xác bao nhiêu phần trăm trong số đó thuộc về mỗi nguồn dữ liệu đã đóng góp. Sau khi trừ hoa hồng cho nhà phát triển chatbot, phần còn lại sẽ được chia cho các nhà cung cấp nội dung.
Người dùng sẽ không trả tiền cho từng câu trả lời, trừ khi nó có giá trị cao. Thay vào đó, mô hình hợp lý hơn là dịch vụ đăng ký chatbot.
Doanh thu từ gói đăng ký này sẽ được phân chia cho nhà sáng tạo nội dung, tương tự như cách Spotify phân bổ doanh thu cho nghệ sĩ. Khi AI ngày càng trở nên thiết yếu trong đời sống, giá trị dịch vụ này sẽ tăng mạnh.
Một nghiên cứu MIT năm 2018 cho thấy người dùng Internet đánh giá tìm kiếm Google có giá trị tới 17.000 USD/năm. Giá trị thực của AI thậm chí có thể cao hơn.
Trong hệ thống này, khoản thanh toán cho một câu trả lời chatbot đơn lẻ rất nhỏ, nhưng khi cộng dồn hàng triệu truy vấn, nó sẽ trở thành nguồn thu nhập vượt trội so với quảng cáo.
Chatbot AI còn có thể chủ động “đặt hàng” nội dung mới từ nhà cung cấp khi phát hiện thiếu sót, thậm chí xếp hạng yêu cầu theo mức lợi nhuận tiềm năng. Điều này giúp nội dung ngày càng chất lượng và phù hợp hơn với nhu cầu thực tế
Thay vì cạnh tranh giành sự chú ý bằng nội dung giật gân, nhà cung cấp sẽ được khuyến khích sáng tạo thông tin hữu ích, giống như cách dịch vụ streaming đầu tư vào nội dung gốc chất lượng cao để giữ chân người đăng ký.
Trong hệ sinh thái mới, nhà cung cấp thông tin uy tín sẽ trở thành yếu tố cốt lõi. Logo, liên kết và thương hiệu của họ vẫn có thể xuất hiện song song cùng chatbot, vừa giữ được danh tính, vừa thu hút thêm người dùng.
Các công ty công nghệ có thể chưa muốn triển khai mô hình này vì nó không có lợi trực tiếp cho họ. Nhưng đối với phần còn lại của Internet, đây là một bước tiến cần thiết.
Càng sớm chuyển sang nền kinh tế internet dựa trên backprop, chúng ta càng nhanh chóng bước vào một kỷ nguyên công bằng, minh bạch và bền vững hơn cho cả người dùng lẫn nhà sáng tạo nội dung.
Từ siêu thị, hàng quán đến các khu chợ dân sinh, mã QR đang xuất hiện ở khắp mọi nơi và trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của người Việt Nam và toàn thế giới. Thế nhưng, ít ai biết rằng công nghệ tiện ích này lại bắt nguồn từ một phát hiện tình cờ của một kỹ sư người Nhật vào năm 1994.
Không phải ai sinh ra cũng có vận quý nhân song hành, nhưng với 4 con giáp này may mắn dường như luôn ở bên. Càng sống chân thành và thiện tâm, họ càng được phù trợ, làm gì cũng thuận lợi, hanh thông.
Vụ việc của người đàn ông ở tỉnh Vicenza bị phát hiện nhận trái phép hơn 1 triệu euro tiền trợ cấp dành cho người mù trong suốt 53 năm đã khiến dư luận Ý một lần nữa đặt câu hỏi về cơ chế giám sát và xác minh người hưởng trợ cấp xã hội của nước này.
1
2
3
4
5
6
7
