Vì sao mùa lạnh hay bị đột quỵ, làm gì để phòng ngừa?

Tạp chí Nature gần đây đã công bố một nghiên cứu của các học giả Ba Lan khám phá mối quan hệ giữa đột quỵ và các mùa. Kết quả cho thấy tần suất đột quỵ cao nhất vào mùa đông (tháng 12 đến tháng 2) và thấp nhất vào mùa hè.

Vì sao mùa lạnh hay bị đột quỵ?

Một nghiên cứu chung năm ngoái của các học giả Litva và Phần Lan cho thấy việc tiếp xúc với thời tiết lạnh làm tăng nguy cơ đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ do thiếu máu cục bộ.

Các nghiên cứu trước đây của các học giả Australia và các nước khác cũng chỉ ra rằng thời tiết lạnh làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ và xuất huyết.

Đột quỵ được xếp hạng là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người Mỹ. Theo dữ liệu của CDC, cứ 40 giây lại có người bị đột quỵ; có hơn 795.000 người Mỹ bị đột quỵ mỗi năm, trong đó có khoảng 610.000 người bị đột quỵ lần đầu. Mặc dù nguy cơ mắc bệnh mạch máu não đột ngột tăng theo độ tuổi nhưng nguy cơ này vẫn tồn tại ở mọi lứa tuổi.

Đột quỵ gây ra những tổn hại rất lớn cho sức khỏe của người bệnh. Dữ liệu cho thấy hơn một nửa số bệnh nhân đột quỵ từ 65 tuổi trở lên bị giảm khả năng vận động; đột quỵ cũng là nguyên nhân chính gây ra tình trạng khuyết tật nghiêm trọng lâu dài.

Tina Hou, một chuyên gia châm cứu TCM cấp cao đã hành nghề tại Phòng khám Đại học United ở Los Angeles trong 27 năm, đã đưa ra cách phòng ngừa đột quỵ khi thời tiết lạnh.

Ăn kiêng và duy trì

Tiến sĩ Hou chỉ ra rằng chế độ ăn có thể giúp giảm huyết áp và lipid máu, đồng thời nên tránh thực phẩm nhiều muối (sản phẩm bảo quản). Các thành phần như gừng, dâu tằm, táo đỏ, nhãn,… có thể giúp làm ấm, bổ sung khí huyết, cải thiện tuần hoàn máu trong mùa đông.

Ngoài ra, bạn có thể tiêu thụ nhiều rau xanh đậm (như rau bina, cần tây), cá giàu Omega-3 (cá hồi ) và các loại hạt, có thể giúp bảo vệ mạch máu.

Tập thể dục vừa phải

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị nên tập thể dục ít nhất 5 lần một tuần, mỗi lần không dưới 30 phút. Tuy nhiên, Tiến sĩ Hou cũng cảnh báo tránh tập thể dục quá sức, bà khuyên nên tập các bài tập vừa phải, chẳng hạn như Thái Cực Quyền, đi bộ hoặc yoga để giúp khí và máu lưu thông.

Điều chỉnh cảm xúc

Bác sĩ Hou đặc biệt nhắc nhở người cao tuổi nên ổn định tâm trạng và tránh vui mừng quá mức, tức giận hoặc quá lo lắng vì tâm trạng thất thường dễ dẫn đến huyết áp tăng cao. Ngoài ra có thể tập thở bằng bụng hoặc thiền để giúp tâm trí bình tĩnh hơn.

Cải thiện thói quen sinh hoạt

Thói quen sinh hoạt không tốt cũng là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Tiến sĩ Hou khuyên nên hình thành thói quen làm việc và nghỉ ngơi đều đặn: đi ngủ sớm và dậy muộn, tránh thức khuya và duy trì đủ năng lượng.

Đồng thời, bỏ hút thuốc và hạn chế uống rượu. Nếu có vấn đề về táo bón, hãy cẩn thận để tránh rặn khi đi vệ sinh.

Giữ ấm, chống lạnh

Bác sĩ Hou nhắc nhở cần đặc biệt chú ý giữ ấm đầu, cổ và bàn chân để tránh không khí lạnh xâm nhập gây co thắt mạch máu.

Giữ huyết áp ổn định

Ổn định huyết áp là một khía cạnh quan trọng trong việc ngăn ngừa đột quỵ. Bác sĩ Hou nhắc nhở rằng y học Trung Quốc có các phương pháp ổn định huyết áp khác nhau cho những bệnh nhân có thể trạng khác nhau.

Bà cũng nhắc nhở đo huyết áp đều đặn hàng ngày; khi thời tiết lạnh, tránh ra vào môi trường nóng lạnh đột ngột có thể khiến huyết áp dao động.

Đối với những người có nguy cơ cao bị đột quỵ, chẳng hạn như những người đã có các triệu chứng báo trước như huyết áp cao, chóng mặt, cứng cổ và vai, châm cứu có thể giúp cải thiện khí huyết của bệnh nhân và tuần hoàn máu có thể giúp loại bỏ cảm giác ẩm ướt trong cơ thể, giảm bớt gánh nặng cho mạch máu.

Các cơn đột quỵ thường có dấu hiệu cảnh báo, bác sĩ Hou giải thích, nếu xuất hiện các triệu chứng sau, người nhà cần chú ý và giúp bệnh nhân đi khám ngay: liệt nửa người hoặc tê chân tay đột ngột, nói ngọng hoặc khó nuốt, nhức đầu đột ngột, chóng mặt hoặc mờ mắt, khóe miệng vẹo hoặc xệ một bên mặt,…

Trước tỷ lệ đột quỵ cao vào mùa đông, bác sĩ Hou nhấn mạnh rằng việc phòng ngừa toàn diện cần được thực hiện thông qua chế độ ăn uống, làm việc và nghỉ ngơi, điều hòa cảm xúc. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người trung niên và người già hoặc những người có tiền sử tăng huyết áp hoặc tăng lipid máu Những người có nguy cơ cao bị đột quỵ nên đến gặp bác sĩ thường xuyên và nhận được biện pháp phòng ngừa TCM được cá nhân hóa dựa trên thể chất của họ.