10 năm mới lấy được bằng đại học, tuổi 40 trở thành ông chủ hãng nước tăng lực hàng đầu thế giới

Dietrich Mateschitz từng mất cả thập kỷ mới hoàn thành tấm bằng đại học, khởi đầu sự nghiệp với công việc tiếp thị chất tẩy rửa. Thế nhưng, ở tuổi 40, ông đã làm nên bước ngoặt khi sáng lập Red Bull – thương hiệu nước tăng lực vươn tầm toàn cầu.

Dietrich Mateschitz sinh năm 1944 tại vùng Styria, Áo, trong một gia đình có bố mẹ đều là giáo viên tiểu học. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân của cha mẹ tan vỡ từ sớm khiến ông phải sống tự lập ngay từ tuổi thiếu niên.

Con đường học vấn của Mateschitz không hề bằng phẳng. Ông mất tới 10 năm mới hoàn thành tấm bằng cử nhân ngành Kinh doanh tại Đại học Kinh tế và Thương mại Vienna. Quá trình học đại học của Mateschitz kéo dài vì ông quan niệm tuổi trẻ nên trải nghiệm, khám phá nhiều. Trong suốt thập kỷ đó, ông làm huấn luyện viên trượt tuyết, các công việc tay chân để tự trang trải cuộc sống.

Tốt nghiệp ở tuổi 28, ông bắt đầu sự nghiệp trong các tập đoàn đa quốc gia như Unilever và Jacobs. Công việc đầu tiên là nhân viên tiếp thị chất tẩy rửa tại Unilever, trước khi đảm nhiệm vai trò giám đốc tiếp thị quốc tế của hãng kem đánh răng Blendax (Đức).

Sau gần 12 năm gắn bó với môi trường công sở, Mateschitz dần rơi vào trạng thái kiệt sức bởi sự lặp lại đơn điệu. Những chuyến bay triền miên, bộ vest chỉnh tề, khách sạn, quán bar và cả những gương mặt ông gặp hằng ngày đều trở nên "xám xịt" như nhau. “Cuối cùng, tôi tự hỏi liệu mình có muốn sống thêm một thập kỷ giống hệt thập kỷ vừa qua hay không”, ông từng chia sẻ.

Bước ngoặt đến vào năm 1982 trong một chuyến công tác tại Thái Lan. Tại đây, ông tình cờ biết đến Krating Daeng – loại nước tăng lực bản địa có vị thuốc pha lẫn vị ngọt gắt, vốn được giới tài xế xe tải ưa chuộng để chống mệt mỏi.

Mateschitz ngay lập tức nhận ra tiềm năng to lớn của sản phẩm này. Ông tin rằng, đây có thể trở thành lời giải cho tình trạng căng thẳng và suy nhược ngày càng phổ biến ở phương Tây. Ở tuổi 40, ông quyết định từ bỏ công việc ổn định và bước vào hành trình khởi nghiệp.

Năm 1984, Mateschitz quay lại Thái Lan và thuyết phục ông Chaleo Yoovidhya – người sáng chế Krating Daeng cùng góp vốn thành lập công ty Red Bull, mỗi người đầu tư 500.000 USD. Cơ cấu cổ phần được chia 49% cho Mateschitz, 49% cho Chaleo, và 2% cho con trai ông Chaleo.

Tuy nhiên, hành trình khởi đầu không hề suôn sẻ. Red Bull ban đầu bị từ chối cấp phép tại Áo vì hương vị quá ngọt, thành phần xa lạ và bao bì khác thường. Các công ty nghiên cứu thị trường đều đưa ra đánh giá tiêu cực, cho rằng cái tên, khẩu vị và hình ảnh thương hiệu khó có thể chinh phục người tiêu dùng. Hai năm đầu, công ty lỗ hơn một triệu USD. Không có ngân sách quảng cáo, Mateschitz phải vay mượn bạn bè và tận dụng mọi mối quan hệ để duy trì hoạt động.

Trong bối cảnh ấy, ông quyết định thay đổi cách tiếp cận: không chỉ bán một loại đồ uống mà bán cả một lối sống. Red Bull bắt đầu nhắm đến giới trẻ, sinh viên, những người ưa tiệc tùng và đặc biệt là cộng đồng thể thao mạo hiểm. Với sự hỗ trợ của bạn cũ Johannes Kastner trong ngành quảng cáo, logo hai con bò tót ra đời cùng khẩu hiệu “Red Bull Gives You Wings” (Red Bull chắp cánh cho bạn). Đây không chỉ là một slogan mà trở thành tuyên ngôn về sự tự do, táo bạo và tinh thần chinh phục giới hạn.

Khi thị trường Áo chưa chấp nhận, Mateschitz đưa Red Bull sang Hungary, Đức và Anh. Ông tinh chỉnh hương vị, thêm ga, đồng thời thiết kế lon mảnh với màu xanh bạc đặc trưng. Từng bước, Red Bull đã định hình một phân khúc hoàn toàn mới: nước tăng lực cao cấp dành cho lối sống năng động.

Chiến lược marketing phi truyền thống cũng được đẩy mạnh. Red Bull tài trợ cho các sự kiện thể thao mạo hiểm, khởi xướng cuộc thi Flugtag – nơi các đội sáng chế máy bay tự chế bay qua mặt nước và đồng hành cùng hàng trăm vận động viên trên toàn cầu. Mỗi sự kiện trở thành kênh quảng bá hiệu quả mà không cần phụ thuộc vào quảng cáo truyền thống.

Đỉnh cao là dự án Red Bull Stratos với cú nhảy từ rìa không gian của vận động viên Felix Baumgartner. Từ độ cao 39.000m, ông lập kỷ lục thế giới khi vượt qua tốc độ âm thanh bằng cơ thể người. Sự kiện này không chỉ tạo dấu ấn lịch sử trong thể thao mạo hiểm mà còn mang lại hàng trăm triệu lượt theo dõi toàn cầu, củng cố vị thế Red Bull như một thương hiệu gắn liền với tinh thần vượt giới hạn.

Năm 1997, sau khi Red Bull trở nên quen thuộc tại nhiều nước, Mateschitz đưa sản phẩm vào thị trường Mỹ. Ông không cần bỏ ra nhiều chi phí để quảng cáo thương hiệu bởi lúc này Red Bull đã gắn liền với các môn thể thao mạo hiểm thu hút người Mỹ. Thậm chí sau 3 năm, Red Bull đã giành lấy một phần ba thị trường của Cocacola và Pepsi tại quốc gia này.

Red Bull ngày nay không chỉ là một hãng nước tăng lực mà còn là một đế chế truyền thông với Red Bull Media House – nơi sản xuất video, tạp chí, các nội dung thể thao và âm nhạc xoay quanh tinh thần “cho bạn đôi cánh”. Đế chế này còn mở rộng sang thể thao chuyên nghiệp với đội đua Công thức 1 Red Bull Racing, các câu lạc bộ bóng đá ở Mỹ và châu Âu, cùng một bộ sưu tập máy bay cổ hiếm có.

Năm 2021, công ty này đạt doanh thu 7,8 tỷ euro (8 tỷ USD). Dietrich Mateschitz cũng trở thành người giàu nhất tại Áo với giá trị tài sản ròng ước tính 27,4 tỉ USD, theo Forbes. Với khối tài sản tích lũy được, tỷ phú đồng sáng lập Red Bull đã mua nhiều tài sản xa xỉ, bao gồm một hòn đảo ở Fiji và các lâu đài ở quê nhà Áo.

Ông cũng đã mua một bất động sản vào năm 2021 tại quận Knightsbridge của London với giá 32 triệu bảng Anh (37 triệu USD), hiện là trụ sở của thương hiệu thời trang AlphaTauri thuộc Red Bull.

Khi ông qua đời vào năm 2022 ở tuổi 78 vì bệnh ung thư, Red Bull đã bán hơn 9,8 tỷ lon mỗi năm, hiện diện tại hơn 170 quốc gia.