Nước mắt nơi tâm lũ Quỳnh Lưu

Rạng sáng 29/9, lũ ập về thần tốc đã bao vây huyện Quỳnh Lưu - tỉnh Nghệ An sau những ngày mưa kỷ lục.

2 giờ sáng, bà Đinh Thị Xuyên, xóm 14 xã Quỳnh Lâm đang say giấc nồng bỗng giật mình choàng tỉnh. Lũ về, tiếng ai đó hét lên trong đêm tối. Nước dâng rồi nhanh chóng vượt qua bậc thềm ngôi nhà cũ nát, bà chỉ kịp vơ vội chiếc nồi cơm điện, nắm tay 2 con chạy thục mạng tìm điểm cao trú ẩn.

"Quá nhanh, quá nguy hiểm. Xót của, muốn cứu tài sản nhưng không kịp. Tốc độ lũ dâng quả thực không thể trở tay" - bà Xuyên nhớ lại.

Hơn chục năm trước, chồng bà trải qua cơn đột quỵ, nghẹn ngào ra đi vào một chiều đông. Goá phụ bất hạnh nước mắt như mưa, chạy vạy người làng xoay đủ kiểu lo được chiếc quan tài tiễn đưa người chồng xấu số. Gánh nặng mưu sinh từ đó dồn lên đôi vai gầy người phụ nữ khắc khổ, mỏng manh. Gắng gượng vượt qua nỗi mất mát, đắng cay, bà Xuyên bám mặt nơi ruộng đồng, cơ cực nắm tay 2 con thơ bước qua ngày tháng gian khó. Nào ngờ cơ ngơi vừa kịp xây dựng lại nay bị nhấn chìm trong dòng nước lũ.

"Hơn nửa đời người mới chứng kiến trận lũ ác liệt đến vậy. Lũ tại địa phương năm ngoái có thể coi là lịch sử, so với năm nay vẫn chưa ăn thua" - bà Xuyên vẫn chưa hết bàng hoàng.

Quanh năm tảo tần, đùng cái lũ ập về, mấy tấn lúa thấm đẫm mồ hôi mới có được nay trong phút chốc bị nhấn sâu dưới dòng nước lạnh. Ngó quanh nhà bà đỏ mắt khi chẳng còn vật dụng gì đáng giá. Số lúa đó với bà là cả một gia tài, là những bữa cơm cháo rau đạm bạc và là tiền đóng học phí cho con.

Xã Quỳnh Lâm là địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt lũ vừa qua tại Quỳnh Lưu với hơn 2.700 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó 230 hộ phải di dời. Chính quyền địa phương cho biết, mực nước so với trận lụt lịch sử năm 2021 ước cao hơn vài chục cm. Làm lụng chắt bóp cả năm, lũ ập về như thác đổ khiến nhiều nông dân nghèo phút chốc trở nên tay trắng.

Chiếc chõng tre nơi phòng khách của bà Phạm Thị Phúc (xóm 22, xã Quỳnh Lâm) mấy hôm nay được kê thêm nhiều lớp gạch. Người đàn bà quê ủ rũ như vô hồn nhìn ra tứ bề chỉ toàn nước lũ mênh mông.

Rạng sáng 29/9, lũ đổ về dồn dập. Bà cùng chồng bật dậy trong đêm tối, lao xuống giường hò hét nỗ lực cứu lúa di chuyển lên gác bếp nhưng không kịp. Nước dâng quá nhanh, hơn 20 tấn thóc nơi nhà kho cũng vì thế nhanh chóng bị nhấn chìm.

"Đánh liều vay ngân hàng cả trăm triệu đầu tư máy xay, giờ tan hoang hết. Phen này gay go, không phá sản mới là chuyện lạ" - bà Phúc nói trong nước mắt.

Lũ lịch sử ập đến nhấn chìm nhiều làng mạc tại huyện Quỳnh Lưu khiến người dân đến góc nấu ăn còn không có nói chi đến chỗ ngả lưng tìm kiếm một giấc ngủ bình yên. Nước sạch thiếu thốn, đường ngập, dân bản địa chỉ còn cách di chuyển bằng thuyền nhỏ hoặc đợi những chuyến hàng chi viện.

Ông Vũ Văn Tiếp (thôn 7, xã Quỳnh Hồng) buồn rũ chống cằm hướng ánh nhìn ra khoảng không xác xơ trước mắt, đôi gò má hốc hác của ông rung lên bần bật. Nghĩ về khối gia sản vay nợ ngân hàng đầu tư vào xưởng gỗ nho nhỏ cuối làng, nước mắt xót xa nơi khoé mắt lão nông khắc khổ lại chảy ra ướt nhoà giữa màn mưa.

Đang yên đang lành bất ngờ bị lũ ập về "tập kích" dữ dội trong đêm, ông cùng vợ sức cùng lực kiệt đành ngậm ngùi nhìn thiên tai cuồng nộ. Nước dâng lên quá ngực cuốn sạch mấy tấn lúa, cùng đàn gà trăm con vốn là cơ ngơi đáng giá của ông. Cay đắng hơn, bộ dụng cụ làm nghề gỗ kiếm sống của ông cũng trôi theo dòng nước xiết.

Cảnh nhà gian nan, mấy năm trước đám con ông khăn gói lặn lội vào tít các tỉnh phía Nam làm công nhân. Đồng lương còm cõi không gánh nổi chi phí sinh hoạt, thuê nhà, mấy năm nay họ chẳng thể đủ tiền hồi hương về quê nhà đón Tết nay nhà lại càng thêm khó khăn.

Ông Tiếp gia cảnh khó khăn, đau ốm triền miên, đi viện như cơm bữa. Ông bị bệnh dạ dày, tim lại còn thêm khối u trong bụng đang ngày một lớn dần. Trận lũ lịch sử ập đến cuốn trôi nhiều tài sản, ước mơ vào viện mổ u với lão nông nghèo nay lại càng xa vời.

Thống kê tình hình mưa lũ trên địa bàn tỉnh Nghệ An cho thấy, hơn 17.000 nhà dân đã bị ngập; nhiều tuyến đường tê liệt, lắm khu dân cư bị cô lập, hàng nghìn người dân lâm cảnh mất nhà.

Tại huyện Quỳnh Lưu, báo cáo sơ bộ địa phương có 6.811 hộ dân bị ngập nước, với 678 hộ dân phải di dời. Lũ dâng nhanh, hàng nghìn ha lúa mùa của nông dân các xã Quỳnh Châu, Tân Sơn, Quỳnh Lâm, Ngọc Sơn; 1.333 ha ngô, rau màu các loại ở các xã Quỳnh Lương, Quỳnh Yên, Quỳnh Bảng, Quỳnh Giang, Quỳnh Thanh… đổ rạp trong nước. 950 ha nuôi thủy sản thiệt hại; 5.978 gia súc, gia cầm bị chết; 4.255 tấn muối trong kho của diêm dân bị chôn vùi trong biển nước.

Lũ dâng nhanh, rút chậm, đến chiều muộn 2/10, nước vẫn bủa vây nhiều địa phương tại huyện này.

Bà Phạm Thị Hải Yến - Trưởng Ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch UBMTTQ huyện Quỳnh Lưu cho biết, cơ quan này đang kêu gọi cộng đồng chung tay hỗ trợ, tiếp sức người dân vùng lũ sớm vượt qua thời khắc khó khăn.

"Mưa lũ kỷ lục khiến địa phương thiệt hại không đếm xuể. Rất nhiều đơn vị, tổ chức, cá nhân đã vượt dòng nước lũ đến với người dân Quỳnh Lưu. Gian nan vẫn còn rất lớn, người dân địa phương cần lắm sự hỗ trợ từ người dân cả nước" - bà Yến chia sẻ.

Để cuộc sống người dân Quỳnh Lưu trở lại chắc hẳn phải cần thời gian. Nhưng sự chung tay, sẻ chia nỗi đau thương với đồng bào xứ Nghệ với tinh thần "lá lành đùm lá rách" sẽ là hành động ý nghĩa sớm xoa dịu nỗi đau thiên tai nơi đây.