Tết Đoan ngọ: Ăn cơm rượu, mận, vải ‘diệt sâu bọ’ cần cân nhắc lợi, hại

Tết Đoan Ngọ vào mùng 5/5 âm lịch, còn được dân gian gọi là Tết diệt sâu bọ. Sở dĩ gọi như vậy vì đây là giai đoạn chuyển mùa, thời tiết nóng bức, côn trùng được dịp phát triển gây bệnh cho con người, vật nuôi và cây cối. Vì vậy, vào ngày này, các gia đình Việt Nam thường chuẩn bị mâm cỗ cúng để cầu cuộc sống bình an, tai qua nạn khỏi, mùa vụ suôn sẻ.

Hơn nữa, theo quan niệm của người xưa, trong hệ tiêu hóa của chúng ta thường có các loại ký sinh gây hại. Chúng trú ngụ sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng loại bỏ được. Để trừ khử chúng, con người có thể ăn thức ăn, trái cây đủ vị cay, ngọt, nóng, chua, đắng, phổ biến là cơm rượu nếp, mận và vải.

Nhiều người truyền tai nhau rằng, những thứ này được ăn ngay khi vừa ngủ dậy rất hiệu nghiệm. Song về mặt dinh dưỡng, sau một đêm dài, bụng hoàn toàn trống rỗng, việc lập tức ăn rượu nếp, mận và vải sẽ gây hại cho sức khỏe. Bên cạnh đó, một số đối tượng này cũng cần chú ý khi ăn ngày Tết Đoan ngọ.

Cơm rượu nếp

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, rượu nếp cẩm mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, như phòng ngừa tim mạch, đột quỵ, cao huyết áp bởi vì cơm nếp cẩm có thể hạ nồng độ cholesterol trong máu.

Ngoài ra, rượu nếp cẩm chứa hàm lượng rất cao anthocyanin - chất chống oxy hóa, có khả năng bảo vệ cấu trúc tế bào cơ thể, chống lại bệnh ung thư. Cơm nếp sau khi lên men còn giúp kích thích tiêu hóa, rất thích hợp để bồi bổ cơ thể người mới ốm dậy, người chán ăn hoặc mắc các chứng rối loạn tiêu hóa. Bên cạnh đó, lượng sắt trong gạo nếp cao nên ăn vào sẽ gia tăng lượng máu đến nuôi dưỡng các tế bào da giúp da dẻ hồng hào, sáng hơn.

Mặc dù có nhiều công dụng nhưng không phải ai cũng phù hợp để ăn rượu nếp. Do cơm rượu được làm từ gạo nếp ủ men và đường nên có tính ấm. Vì vậy, những người có thể trạng nóng, bị dị ứng cần hạn chế ăn.

Trẻ đang ở độ tuổi dậy thì sẽ xuất hiện tình trạng nổi mụn trứng cá nhiều hơn nếu tiêu thụ quá nhiều cơm rượu nếp. Em bé dưới 10 tuổi cũng không nên dùng vì dễ bị say.

Ngoài ra, thực phẩm này chứa đường hấp thu nhanh, do đó người có bệnh lý đái tháo đường ăn vào rất nguy hiểm. Những người có bệnh lý về dạ dày, người thừa cân béo phì cũng được khuyến cáo không nên ăn cơm rượu.

Mận

Mận là loại quả “vạn người mê” khi hè về. Do chứa hàm lượng chất xơ tương đối cao nên mận đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa táo bón, tốt cho hệ tiêu hóa.

Loại quả này cũng giàu chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm hiệu quả. Chúng đặc biệt chứa nhiều polyphenol, có tác động tích cực đến sức khỏe xương khớp, ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Ăn mận thường xuyên còn giúp bảo vệ tim mạch, làm hạ huyết áp và cholesterol - những yếu tố chính gây bệnh tim mạch.

Tuy nhiên, nếu bị dị ứng với mận, bạn không nên ăn chúng vì có thể gây ngứa và sưng miệng hoặc cổ.

Người ốm, phụ nữ mang thai cũng cần hạn chế ăn mận do quả này có tính nóng, gây nóng trong người, nhiệt miệng và mụn nhọt khó chịu.

Dù thích mận đến đâu, người lớn chỉ nên ăn khoảng 4-5 quả, trẻ em thì ăn 2-3 quả mỗi ngày.

Vải

Vải cũng là trái cây được nhiều người ưa chuộng vào mùa hè, và không thể thiếu trong Tết Đoan ngọ. Loại trái cây này mang nhiều dưỡng chất và vitamin giúp chống lại vô số căn bệnh.

Vải có đặc tính chống ung thư nhờ sự có mặt của flavones, quercitin và kaemferol. Đây là những hợp chất giúp chống lại sự phát triển các tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư vú.

Vải cũng giúp bình ổn huyết áp và nhịp tim, do đó có khả năng phòng chống đột quỵ và bệnh tim mạch. Ngoài ra, vải còn hỗ trợ tiêu hóa, giúp xương chắc khỏe… Chất chống oxy hóa có trong quả vải cải thiện hệ miễn dịch, làm chậm lại sự tiến triển của bệnh thoái hóa võng mạc và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch.

Quả vải còn góp phần quan trọng trong việc làm đẹp như giúp đào thải các chất độc để da khỏe, đẹp, giảm nếp nhăn, tàn nhang...

Song, các chuyên gia y tế khuyến cáo người có cơ địa dị ứng cần thận trọng khi ăn vải. Quả vải nổi tiếng với tính nóng, vì vậy khi vải đi vào cơ thể những người đang bị sốt hoặc người nổi nhiều mụn nhọt sẽ khiến tình trạng xấu hơn. 

Phụ nữ có thai hoặc mới sinh, đặc biệt là những người đã có tiền sử bị đái tháo đường hoặc thừa cân cũng lưu ý ăn vải với số lượng rất ít, bởi vì lượng đường trong vải rất cao.

Người bị bệnh tiểu đường không nên ăn nhiều vải để tránh làm bệnh thêm trầm trọng. Bởi khi ăn vải sẽ khiến gan không chuyển hóa hết được frucotose. Lúc đó, lượng đường trong máu sẽ tăng cao bất thường.