Cụ bà 73 tuổi nhiều năm phải nhịn cười

Sa bàng quang độ 3

Từ Hà Nam, vợ chồng bà vào TP.HCM dự đám cưới cháu trai, định xong việc cả gia đình đi du lịch các tỉnh miền Tây. Tuy nhiên, bà T. bị són tiểu nhiều năm nay, mỗi khi ho hay cười lớn phải tìm nhà vệ sinh nên bà ngại đi cùng con cháu.

Hơn một năm trước, bà đã cắt tử cung vì tử cung bị sa ra ngoài âm đạo. Các con lo bệnh tái phát nên tạm dừng kế hoạch du lịch, đưa bà tới Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám.

Tiến sĩ bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, cho biết người bệnh đến khám vì tình trạng tiểu không kiểm soát khi gắng sức (ho, hắt hơi, cười lớn, mang vác nặng…).

Mức độ són tiểu ở mức trung bình, phải thay quần lót 3-4 lần mỗi ngày. Tuy nhiên, khi thăm khám, bác sĩ phát hiện thêm người bệnh bị sa bàng quang độ 3. Đây là nguyên nhân khiến tình trạng són tiểu nặng hơn.

Sa bàng quang là tình trạng thay vì ở vị trí đúng trong vùng chậu, cơ quan này tụt xuống âm đạo và sa ra ngoài. Nếu không điều trị sớm, bàng quang có thể sa ra ngoài hoàn toàn (độ 4). Lúc này, khối sa có thể lở loét, nhiễm trùng do cọ xát với quần áo, cơ thể. Ngoài biến chứng són tiểu, người bệnh có nguy cơ bí tiểu, thận ứ nước, suy thận. May mắn, người bệnh khi nhập viện chưa có các biến chứng này.

Để giải quyết triệt để bệnh, bà T. được phẫu thuật đặt băng nâng bàng quang (một tấm lưới nhân tạo, kích thước 7x4cm, được sản xuất tại Đức) qua đường âm đạo. Tấm lưới đặt bên dưới bàng quang và niệu đạo như một chiếc võng ngăn cách giữa âm đạo và bàng quang, giữ cơ quan này ở đúng vị trí sinh lý của cơ thể. Cuộc mổ diễn ra trong 60 phút và sau một ngày phẫu thuật, bà T. đi lại, sinh hoạt gần như bình thường.

“Tôi không ngờ mổ xong không thấy đau, không khó chịu, hết són tiểu và chỉ hai ngày đã đủ điều kiện xuất viện. Từ giờ tôi không phải nhịn cười nữa”, bà T. nói.

Bác sĩ Lê Phúc Liên (ngồi giữa) cùng đồng nghiệp thực hiện băng nâng bàng quang cho người bệnh. Ảnh: Anh Thư

Nhiều phương pháp điều trị sa bàng quang

"Sàn chậu ở nữ chứa hệ thống tiết niệu dưới (bàng quang, niệu đạo), hệ thống sinh dục (tử cung, âm đạo), hệ thống tiêu hóa dưới (trực tràng, hậu môn). Sa bàng quang là một trong nhóm bệnh sa tạng chậu, phổ biến ở phụ nữ lớn tuổi, khoảng 41% phụ nữ sau 60 tuổi mắc bệnh này", bác sĩ Liên cho hay.

Bệnh sa tạng vùng chậu xảy ra khi cơ, dây chằng và mạc treo vùng chậu bị suy yếu. Chỉ cần 1 trong 3 thành phần này suy yếu, các tạng có nguy cơ sa xuống âm đạo.

Theo bác sĩ Liên, có nhiều phương pháp để điều trị sa bàng quang. Tùy theo độ tuổi, nhu cầu quan hệ tình dục, sinh nở, cũng như mức độ sa, sức khỏe của mỗi người mà bác sĩ sẽ đưa ra phương án phù hợp nhất.

Ở bệnh nhân này, người bệnh đã lớn tuổi, trải qua cuộc mổ lớn cắt tử cung trước đó không lâu, nên can thiệp đặt băng nâng phù hợp nhất. Phương pháp này vừa đạt hiệu quả điều trị, vừa ít xâm lấn giúp người bệnh giảm đau cũng như tránh các biến chứng của cuộc mổ lớn.

Ngoài ra, nếu người bệnh không muốn phẫu thuật hoặc già yếu không còn chỉ định phẫu thuật, các bác sĩ khuyến cáo đặt vòng nâng Pessary để đảm bảo chất lượng sống cho người bệnh. Vòng Pessary là dụng cụ bằng silicon có tác dụng nâng giữ bàng quang. Vòng được đặt mỗi ngày, có thể vệ sinh và tái sử dụng.

Trường hợp người bệnh trẻ tuổi, có nhu cầu sinh thêm con hoặc sinh hoạt tình dục, nếu sa bàng quang ở mức độ nhẹ, có thể kết hợp tập các bài tập sàn chậu và laser vùng chậu. Việc này giúp các cơ đáy chậu, dây chằng và mạc chậu tăng sản sinh collagen, kích thích cơ vùng chậu phát triển và phục hồi, tạng trở về vị trí cũ. Nếu sa bàng quang nặng, người bệnh có thể được phẫu thuật nội soi cố định bàng quang vào mỏm nhô, màng xương hoặc dây chằng.

Mô phỏng các loại sa tạng chậu

Yếu tố nguy cơ gây bệnh sa bàng quang gồm di truyền, ho kéo dài, táo bón kéo dài, béo phì, sinh con nặng cân, sinh thường nhiều con. Đặc biệt, quá trình sinh thường, người mẹ phải rặn nhiều, nếu cắt và khâu tầng sinh môn không đúng cũng có nguy cơ tàn phá cơ sàn chậu. Để phòng ngừa sa bàng quang cũng như sa tạng chậu, phụ nữ nên duy trì các bài tập sàn chậu hàng ngày, nhất là sau sinh để các cơ, dây chằng và cân mạc vùng chậu hồi phục tốt hơn.

“Sa bàng quang không gây nguy hiểm tính mạng nhưng không thể tự khỏi khiến người bệnh mặc cảm, tự ti, giảm chất lượng sống”, bác sĩ Lê Phúc Liên nói.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo người bệnh khi có các dấu hiệu bất thường cần tới các bệnh viện có chuyên khoa tiết niệu để được điều trị kịp thời.