Chuyên gia cảnh báo: Đột quỵ do rung nhĩ có tỉ lệ tử vong cao

Theo đó, đột quỵ do rung nhĩ có tỉ lệ tử vong cao, để lại nhiều di chứng nghiêm trọng, việc dự phòng đột quỵ ở người bệnh rung nhĩ là vấn đề cấp thiết và cần được quan tâm.

Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) tiếp nhận điều trị trường hợp người bệnh H.V.M. (58 tuổi, ngụ tại Tiền Giang). Ông M. phát hiện rung nhĩ cách đây 7 năm, được chỉ định dùng thuốc kháng đông để dự phòng đột quỵ.

Cách đây một tuần, ông M. tái khám trễ và ngưng thuốc kháng đông trong 2 ngày. Sáng hôm tái khám ông bất ngờ đột ngột liệt nửa người trái, méo miệng, nói đớ và được chuyển xuống phòng cấp cứu. Sau khi thăm khám đánh giá, bác sĩ chẩn đoán ông M. bị đột quỵ có thể do thiếu máu não liên quan đến rung nhĩ.

Ông M. được nhanh chóng chụp cắt lớp sọ não và mạch máu não, được chuyển lên can thiệp nội mạch cấp cứu, lấy được cục máu đông, thông lại mạch máu.

May mắn được cấp cứu ngay trong bệnh viện, sau can thiệp, người bệnh hồi phục tốt, chỉ còn yếu nhẹ tay trái. Các bác sĩ đánh giá, nếu không cấp cứu kịp thời, người bệnh sẽ bị nhồi máu não diện rộng, hư hại gần một nửa não bộ, có thể phù não nặng nguy hiểm tính mạng, nếu sống sót cũng sẽ liệt nửa người và rối loạn lời nói. Sau khi tình trạng bệnh ổn định, người bệnh được chỉnh liều kháng đông cho phù hợp để tiếp tục dùng thuốc lâu dài.

Mối liên hệ giữa rung nhĩ và đột quỵ

TS BS. Bùi Thế Dũng – Trưởng khoa Nội Tim mạch BV ĐHYD TP.HCM cho biết, một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của rung nhĩ chính là đột quỵ.

Trong điều kiện thuận lợi, máu di chuyển trong mạch máu ở trạng thái lỏng. Tuy nhiên khi xảy ra bất thường, máu bị ứ đọng ở tuần hoàn sẽ vón cục lại, hình thành nên huyết khối.

Trong trường hợp rung nhĩ, tần số của nhĩ đập khoảng 300-600 lần/phút. Điều này góp phần hình thành nên cục máu đông trong tim. Người bệnh và bác sĩ rất khó phát hiện ra cục máu đông vì chúng chưa có bất kỳ biểu hiện nào về sức khoẻ. Chỉ khi tiến hành siêu âm tim thì bác sĩ mới quan sát được sự hiện diện của cục máu đông nếu chúng có kích thước đủ lớn.

Vì một lý do nào đó, một ngày cục máu đông không còn ở vị trí cũ mà bong tróc trôi ra bên ngoài hệ tuần hoàn gây tắc mạch máu, đặc biệt là mạch máu não. Khi đó, người bệnh sẽ gặp phải các khiếm khuyết về thần kinh do tế bào não bị thiếu máu nuôi. Đó chính là mối quan hệ nhân - quả giữa rung nhĩ và đột quỵ.

Tuy nhiên không phải người bệnh nào cũng có nguy cơ đột quỵ giống nhau. Một trong những biện pháp hữu hiệu nhất hiện nay giúp người bệnh rung nhĩ phòng ngừa tốt nguy cơ đột quỵ chính là sử dụng các loại thuốc kháng đông. Đây là loại thuốc làm loãng máu với mục đích ngăn cản sự hình thành cục máu đông bất thường trong cơ thể. Đối với người bệnh rung nhĩ, bác sĩ sẽ ưu tiên chọn thuốc kháng đông đường uống để thuận tiện trong điều trị.

Tầm quan trọng của tuân thủ điều trị rung nhĩ

Theo ThS BS. Lương Cao Sơn – Phó Trưởng khoa Nội Tim mạch BV ĐHYD TP.HCM, hiệu quả điều trị rung nhĩ chỉ đạt được khi người bệnh uống thuốc đầy đủ, đúng liều, tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và duy trì liên tục mà không được tự ý ngưng thuốc.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay có nhiều người bệnh vì lý do quên, bận rộn nên không uống đúng - đủ thuốc theo chỉ định. Điều này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Với mong muốn hỗ trợ người bệnh tuân thủ điều trị rung nhĩ, nhiều chương trình giáo dục sức khoẻ và cập nhật kiến thức y khoa cho người bệnh đã được BV ĐHYD TP.HCM tổ chức. Thông qua chương trình, các bác sĩ có thể cung cấp đến người bệnh những thông tin sức khoẻ hữu ích, từ đó giúp người bệnh hiểu rõ về bệnh lý và lý do vì sao cần tuân thủ điều trị.

Bác sĩ cũng khuyến khích người nhà tích cực đồng hành để giúp đỡ người bệnh rung nhĩ trong việc ghi nhớ uống thuốc. Ngoài ra, người bệnh cũng cần ghi nhớ lịch tái khám đúng hẹn để bác sĩ có thể đánh giá chính xác tình trạng sức khoẻ hiện tại và mức độ đáp ứng với thuốc. Bản thân người bệnh cũng có thể tự chủ động trong việc uống thuốc bằng cách nhờ đến sự can thiệp của công nghệ, có thể đặt lịch uống thuốc với app UMC Care của Bệnh viện trên điện thoại.

Tại BV ĐHYD TP.HCM, với thế mạnh trong phối hợp đa chuyên khoa, bệnh viện đã xây dựng phác đồ điều trị toàn diện cho người bệnh rung nhĩ từ bước chẩn đoán, đánh giá nguy cơ đến quyết định phương pháp điều trị và xây dựng chiến lược dự phòng. Bệnh viện cũng trang bị đầy đủ các thiết bị, phương tiện để điều trị, xử lý kịp thời và nhanh chóng các tác dụng phụ của thuốc kháng đông nếu có. 

Để đạt được hiệu quả tối đa, người bệnh cần tuân thủ điều trị, dùng thuốc theo đúng liều lượng được yêu cầu hàng ngày và  tái khám đầy đủ để được bác sĩ theo dõi và điều chỉnh thích hợp. Bên cạnh đó, cần xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, thói quen sinh hoạt lành mạnh.